Να μπει τέλος στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας αποφάσισε η ολομέλεια της Ευρωβουλής, η οποία ενέκρινε την εισήγηση της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων. Πλέον, ζητείται από την Κομισιόν και τα κράτη-μέλη να διακόψουν επισήμως τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα.
Ειδικότερα, το αποτέλεσμα της σχετικής ψηφοφορίας ήταν συντριπτικό για την Τουρκία, με 370 ευρωβουλευτές να ψηφίζουν υπέρ της διακοπής των διαπραγματεύσεων, έναντι 109 κατά και 104 αποχών.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξακολουθεί να ανησυχεί σοβαρά για την ανεπάρκεια της Τουρκίας όσον αφορά την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και της καταπολέμησης της διαφθοράς, καθώς και του «παντοδύναμου» προεδρικού της συστήματος.
Οι ευρωβουλευτές χαιρετίζουν την απόφαση της Τουρκίας, την περασμένη χρονιά, να άρει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που εισήχθη μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, ωστόσο, λυπάται που πολλές από τις εξουσίες που παραχωρήθηκαν στον Πρόεδρο και το εκτελεστικό όργανο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, παραμένουν σε ισχύ και συνεχίζουν να περιορίζουν την ελευθερία και τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα. Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν μεγάλη ανησυχία για τη συρρίκνωση του χώρου της κοινωνίας των πολιτών στη χώρα, καθώς πολλοί ακτιβιστές, δημοσιογράφοι και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων βρίσκονται σήμερα στη φυλακή.
Λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το νέο τουρκικό σύνταγμα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνιστά να ανασταλούν επίσημα οι τρέχουσες ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.
Το Κοινοβούλιο στηρίζει τους Τούρκους πολίτες
Παρά τη σοβαρή κατάσταση, οι ευρωβουλευτές τονίζουν πως στηρίζουν τους Τούρκους πολίτες και διατηρούν ανοικτό τον πολιτικό και δημοκρατικό διάλογο. Τα κονδύλια της ΕΕ πρέπει να διατεθούν - όχι μέσω της Άγκυρας, αλλά της τουρκικής κοινωνίας των πολιτών - με στόχο τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φοιτητές και δημοσιογράφους για την προώθηση και προστασία δημοκρατικών αξιών και αρχών.
Ελλάδα και Κύπρος
Όσον αφορά τις σχέσεις της Τουρκίας με τους γείτονές της, το ΕΚ καλεί την Τουρκία να εντείνει τις προσπάθειες για επίλυση όλων των διαφορών στη βάση του διεθνούς δικαίου και στο πλαίσιο της καλής γειτονίας, καταδικάζοντας τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου και των θαλάσσιων υδάτων της Ελλάδας και τονίζοντας την ανάγκη άρσης του casusbelli. Ειδική μνεία γίνεται και στην Αγία Σοφία, με τους ευρωβουλευτές να αντιτίθενται σε κάθε ακραία άποψη που προωθεί την αλλοίωση της φυσιογνωμίας της ως ιστορικο-θρησκευτικού μνημείου, καθώς και στη μετατροπή της σε τζαμί.
Οι ευρωβουλευτές επαναλαμβάνουν τη θέση του ΕΚ για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση του ζητήματος της Κύπρου με βάση μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, ενιαία διεθνή νομική προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία και ενιαία ιθαγένεια και με πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων, όπως ορίζεται στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το κεκτημένο της ΕΕ και με βάση τον σεβασμό των αρχών στις οποίες εδράζεται η Ένωση. Ζητούν δε από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο για την επιτυχημένη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.
Στο ψήφισμα καλείται επίσης η Τουρκία να αρχίσει να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο, να μεταβιβάσει την περίκλειστη περιοχή της Αμμόχωστου στον ΟΗΕ, και να απόσχει από ενέργειες σχετικές με τους παράνομους εποικισμούς. Αναγνωρίζεται δε το δικαίωμα της Κύπρου να συνάπτει διμερείς συμφωνίες για την ΑΟΖ και καλείται η Τουρκία να σεβαστεί πλήρως τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων που αφορούν την εξερεύνηση και εκμετάλλευση φυσικών πόρων. Τέλος, η τουρκική κυβέρνηση καλείται να συνεργαστεί, ή τουλάχιστον να διαβουλευτεί με την Ελλάδα και την Κύπρο, για οιαδήποτε μελλοντική εξέλιξη για το πυρηνικό εργοστάσιο του Akkuyu.
Το "σαφές" μήνυμα και η αντίδραση της Άγκυρας
Μετά το πέρας της ψηφοφορίας, η εισηγήτρια Ολλανδή Ευρωβουλευτής μέλος της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, ευχαρίστησε το σώμα για το ότι έστειλε ένα σαφές μήνυμα στο Συμβούλιο για την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα τους Τούρκους δημοκράτες.
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει μόνο συμβουλευτικό ρόλο και ότι η τελική απόφαση για το αν θα σταματήσουν οι ενταξιακές συνομιλίες θα ληφθεί από τους αρχηγούς κυβερνήσεων των κρατών μελών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Σχολιάζοντας την είδηση, ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ στην Τουρκία, Ομέρ Τσελίκ, δήλωσε ότι η απόφαση για πάγωμα των διαπραγματεύσεων είναι «άχρηστη» και δείχνει την «ακροδεξιά ιδεολογική τάση» του Ευρωκοινοβουλίου, σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu.
Η Τουρκία υπέβαλε αίτηση για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (τον πρόδρομο της ΕΕ) το 1987. Η χώρα έγινε επιλέξιμη προς ένταξη στην ΕΕ το 1997 και οι συνομιλίες άρχισαν το 2005.
Πηγές: naftemporiki.gr και kathimerini.gr
Φωτογραφία:REUTERS/FRANCOIS LENOIR